باختر، میراث مشترک در قلب آسیای میانه
تاریخ همان نگاه ژرف به چرخه‌های قدرت، عدالت، فرهنگ و معنویت تمدن‌هاست و نشانگر این است که ساختن آینده‌ای روشن از مسیر فهم گذشته و تصمیم‌گیری هوشمندانه در زمان حال می‌گذرد.
منطقه تاریخی باختر با مرکزیت باکترا (بلخ کنونی)، یکی از کهن‌ترین کانون‌های تمدنی در آسیای میانه است. پیش از شکل‌گیری تمدن باختری، این سرزمین میزبان اقوام و فرهنگ‌های گوناگونی بوده که پایه‌گذار اشتراکات عمیق فرهنگی، زبانی و مذهبی در منطقه شدند، اشتراکاتی که تا امروز میان ملت‌های این حوزه پابرجاست.
باختر به‌دلیل موقعیت ممتاز جغرافیایی، خاک حاصلخیز و قرارگیری در مسیر جاده ابریشم، در طول تاریخ نقش مهمی در تبادل اقتصادی، فرهنگی و فکری میان شرق و غرب ایفا کرده است. در دوران حکومت یونانی-باکتریا، این منطقه به مرکز شکوفایی هنر، معماری و شهرسازی تبدیل شد که حاصل آمیزش سنت‌های یونانی، آسیای میانه و دیگر فرهنگ‌های بومی بود.
امروزه گستره تاریخی باختر، شامل بخش‌هایی از افغانستان، ایران، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، پاکستان و نواحی محدودی از هندوستان است. این پیوند تاریخی، پایه‌ای برای همگرایی منطقه‌ای و توسعه پایدار به شمار می‌رود.
مؤسسه مطالعات راهبردی باختر با تکیه بر این میراث مشترک، مأموریت خود را تقویت انسجام منطقه‌ای، گسترش گفتمان همکاری و تدوین راهکارهای مشترک برای توسعه، امنیت و رفاه در این حوزه تمدنی قرار داده است.